Kunst uit de wijk: te zien tijdens een wandeling door de wijk

Het is voor iedereen een moeilijk jaar geweest. De middenstand, de horeca, de luchtvaart en de reisbranche – ze hebben allemaal forse klappen gehad. De zorg raakte overbelast. Ook de cultuursector kreeg het zwaar te verduren. En kunstliefhebbers hebben noodgedwongen een tijdlang op een droogje gezeten. Een DVD opzetten – veel meer zat er niet in, volgens Hugo de Jonge. In de maand juli is er voor de Oosterparkers de kans de schade cultureel een beetje in te halen. Dan is er namelijk, verspreid over de wijk, een raamexpositie te zien. Kunstenaars stellen achter het venster van hun woning – of van het huis van anderen – eigen werk ten toon. Dat kunnen schilderijen, beeldhouwwerken, tekeningen, zeefdrukken, sieraden, weefkunst en voorwerpen van speksteen zijn, maar ook poëzie en fotografie. Het betreft zowel professionele kunstenaars als amateurs. Iedereen kan meedoen. Wijkbewoonster Mathilde Boersema zag begin dit jaar een vergelijkbaar project in de Korrewegwijk en De Hoogte en kwam op het idee hetzelfde voor het Oosterpark te organiseren. Ze benaderde Rianne de Vries (WIJ-team) en zocht daarna contact met Rozan Vergeer (onze nieuwe cultuurcoach). Beiden waren direct enthousiast. Jacqueline Pieters en Frans Geubel (van de werkgroep ONS) sloten zich bij hen aan en ook een kunstenaar, Fiana de Raaf, wilde graag meewerken. “En dan heb je een groepje.” Het zestal ging hard aan de slag en ziedaar – het concept begon al snel vaste vorm te krijgen. Kunstenaars zegden toe. Wijkbewoners deden mee. Instanties boden hun medewerking aan. Jacqueline stelde een begroting op en regelde de subsidie. “We hebben het nog altijd beredruk.” Op een dinsdagavond in het late voorjaar, wanneer de voorbereidingen nog in volle gang zijn, komt het team bijeen om tussentijds verslag aan de wijkkrant uit te brengen. Het is duidelijk dat iedereen plezier heeft in de plannen. De sfeer is ontspannen, er wordt veel gelachen.

Wandelkaart

“Sjoukje van Kuiken maakt een wandelkaart,” legt Frans uit. “Dat is een plattegrond van de wijk waarop ze met een stipje aangeeft waar een huis met een exposant te vinden is. Plus het bijbehorende nummer. Daarbij kan ze niet altijd even precies zijn. In de Begoniastraat doen zoveel kunstenaars mee dat al die stippen samen bijna één lijn vormen. Maar op de kaart staan ook de adressen aangegeven – het moet niet moeilijk zijn de huizen te vinden. Sjoukje heeft de plattegrond uit de wijkgids die uit 2010 dateert voor de gelegenheid helemaal up to date gemaakt. En ik lever de teksten aan die we van de deelnemers hebben ontvangen.”

“Die wandelkaart komt op strategische plekken te liggen”, vertelt Rozan. “Bij Jumbo, bij Bosshardt, in het gebouw van het WIJ-team, mogelijk ook nog bij andere instanties. Iedereen kan daar een kaart meenemen en de route lopen. ”

“Of een deel van de route,” vult Fiana aan. “Of iemand loopt de route in etappes, bijvoorbeeld als hij wat moeilijk ter been is. Iedere keer een stukje. De wandelkaart komt overigens ook digitaal beschikbaar. Wanneer corona het toelaat, willen we activiteiten op touw zetten voor bepaalde doelgroepen, zoals een kunstroute voor kinderen en eentje voor oudere Oosterparkers, onder begeleiding.”

Het project biedt tal van mogelijkheden. In juli sluit de Siebe Jan Boumaschool aan de Oliemuldersweg zijn deuren. Na de zomer gaan de leerlingen naar het nieuwe schoolgebouw op het terrein van het voormalige Treslinghuis. Om het afscheid van het oude pand te vergemakkelijken heeft Fiana aangeboden samen met de kinderen kunst te maken. Het is een voorbeeld van ‘community art’ – kunstenaars en bewoners in de wijk brengen gezamenlijk iets moois tot stand. Een ander voorbeeld: bewoners van het Oosterparkheem gaan tijdens hun dagbesteding voor de expositie aan de slag. Het resultaat komt voor de ramen te hangen. Participatie vanuit de buurt is een belangrijk aspect van het kunstproject. Het zorgt voor verbinding.

Posters

Sjoukje van Kuiken heeft twee posters ontworpen, een algemene die het project aankondigt, bedoeld als opwarmertje, en een individuele, die informatie over de kunstenaar geeft en over het werk dat hij of zij maakt. Deze laatste poster ziet er dus iedere keer anders uit en komt bij het kunstwerk achter het raam te hangen. Omdat inmiddels meer dan veertig kunstenaars hebben toegezegd mee te doen is het nog een hele klus. Frans verzamelt ook hierbij de teksten en andere informatie die de kunstenaars aanleveren. Sjoukje laat daar vervolgens haar creatieve talent op los.

Het team moet aan zaken denken waar je als buitenstaander niet direct op zou komen. Frans legt uit dat hij de buurtbewoners die zich als raamexposant hebben opgegeven vraagt de precieze afmetingen van hun ramen door te geven. Zo kan er een combinatie worden gemaakt met het werk van de kunstenaars. Het object moet passen bij het raam waarachter het wordt geëxposeerd. Het is letterlijk maatwerk.

Verzameling

Sinds ze thuis werkt, maakt Mathilde iedere dag een lunchwandeling. “Even het huis uit, even de frisse lucht in.” Daarbij ontpopte ze zich als een ware ambassadeur van het project. Ze raakte in gesprek met buurtbewoners die door haar enthousiasme werden aangestoken. Ze wilden hun raam wel ter beschikking stellen.

“Ook trof ik een buurtgenoot die een verzameling oude telefoonkaarten bleek te hebben, in totaal zo’n 1500 stuks. Al jaren wilde hij daar iets mee doen, maar hij wist niet wat. Nu hebben we een kunstenaar gevraagd er een kunstwerk van te maken en dit vervolgens voor het raam van de man te exposeren. Die verzameling krijgt hierdoor extra betekenis. En we brengen twee mensen met elkaar in contact. Dat is toch prachtig?”

De digitale wandelkaart is onder andere te vinden via Facebook Raamexpositie Oosterpark. Hier is ook verdere informatie over het project te verkrijgen. De ontwikkelingen kunnen ook via Instagram gevolgd worden.

De poster van de Raamexpositie. Ontwerp: Sjoukje van Kuiken.

Foto(s): Kunst in de Wijk-2 | Ontwerp: Sjoukje van Kuiken..