Eva Hopman is opgeleid als archeoloog, maar toen ze in 2015 afstudeerde, was er in dit vak weinig werk voorhanden. “De bouwmarkt was ingestort. Er werden in die tijd nauwelijks huizen gebouwd. Voordat een bedrijf een terrein bouwrijp maakt, wordt er vaak eerst archeologisch onderzoek gedaan. Maar wanneer er geen huizen worden gebouwd, vindt er ook minder archeologisch onderzoek plaats. Zo simpel is dat.” Bij toeval vond ze werk in een juwelierszaak. Dat was een schot in de roos. “In die winkel is mijn liefde voor juwelen ontstaan. Ik heb me altijd al aangetrokken gevoeld tot snuisterijen en voorwerpen die glimmen en glanzen. Die passie was zo sterk dat ik na een tijdje de behoefte voelde zelf iets te creëren. Ik wilde zelf sieraden maken. Bij Vrijdag ben ik toen verschillende cursussen gaan volgen. Daar heb ik de basisvaardigheden geleerd. Maar ik miste toch de nodige expertise. Daarom volg ik nu een opleiding bij het CEL – het Collectief Edelsmeden Leeuwarden. Daar leer ik de fijne kneepjes van het vak. Over een jaar ben ik klaar – maar als edelsmid ben je natuurlijk nooit uitgeleerd.”
Overeenkomst
Er is een overeenkomst tussen Eva’s huidige werk en de archeologie. “Een archeoloog onderzoekt hoe de mensen vroeger leefden en hoe hun wereldbeeld eruit zag. Bij mijn werk bij de juwelier en als edelsmid lijkt het om voorwerpen te draaien, maar in wezen staat ook hier de mens centraal. Sieraden hebben een emotionele waarde – ze herinneren aan een bijzonder iemand of symboliseren een bijzondere gebeurtenis, zoals een huwelijk. Ik vind het fijn dat ik hierbij een bemiddelende rol kan spelen.”
Goud en zilver
Ondertussen is Eva al druk bezig met haar nieuwe vak. Ze maakt sieraden naar eigen ontwerp – armbanden, kettingen, ringen, oorbellen, veelal in opdracht. Ze begint met een bepaald idee, dat in de loop van het proces kan veranderen. Het proces is belangrijk en beïnvloedt het uiteindelijke resultaat. Meestal werkt ze met zilver, een enkele keer met goud. “Zilver heeft de eigenschap dat, als je het verhit, het hele object heet wordt. Hierdoor is het vrij moeilijk om het netjes te solderen. Bij goud blijft de hitte geconcentreerd op één plek. Aan de andere kant kun je zilver gemakkelijker manipuleren, goud is stugger. Mijn vak is een ambacht. Ik doe alles handmatig. Hierdoor zitten er veel werkuren in mijn sieraden. Dat maakt dat ze duurder zijn dan sieraden die fabrieksmatig geproduceerd worden. Toch zijn er klanten die het ervoor over hebben. En voor die prijs krijgen ze een uniek exemplaar. Goud is momenteel erg duur. Dat maakt dat ik tevoren goed nadenk hoe en waar ik het toepas.”
Granulatie
Haar achtergrond als archeoloog komt ook tot uiting in de decoraties die ze kiest. Eva heeft een voorkeur voor figuratieve motieven – vogeltjes, panters, slangen. Hierbij laat ze zich inspireren door oude culturen, door mythes uit het verleden, door verre landen. Vol bewondering spreekt ze over de kunst van de Etrusken, een volk dat pakweg in de zesde eeuw voor Christus leefde in het gebied ten noorden van Rome. “Ze waren ware meesters in granulatie, een techniek waarbij kleine gouden bolletjes op een sieraad worden aangebracht. Prachtig. Pas in de negentiende eeuw is men er achter gekomen hoe ze dit deden. En nog steeds is hun techniek niet of nauwelijks te evenaren. Ik denk dat er momenteel maar weinig goudsmeden zijn die kunnen granuleren op het niveau waarop de Etrusken dat deden. Dat geldt ook voor mijzelf.”
Vikingen
Bij het woord ‘Vikingen’ denk je in de eerste plaats aan zeerovers uit Scandinavië die gedurende de middeleeuwen steden in West-Europa platbrandden en kloosters plunderden. Je associeert hen niet direct met edelsmeedkunst. Toch is die andere kant er ook. “Vikingen waren veel met hun uiterlijk bezig,” legt Eva uit. “Ze droegen veel sieraden. Er zijn bijvoorbeeld haarkammetjes en baardkammetjes van hen terug gevonden. Overledenen kregen veel sieraden mee in hun graf. Nadat de Vikingen gekerstend waren, is die traditie van grafgiften overigens sterk verminderd. De patronen die ze in hun sieraden aanbrachten, heb ik overgenomen. Ik gebruik dezelfde techniek. Zo druk ik door middel van stempels bepaalde decoraties in mijn armbanden en kettingen. Een bekend motief zijn de driehoeks-tempeltjes.”
Walkuren
Dat Eva zich vaak laat inspireren door de Noorse mythologie, blijkt uit de naam die ze voor haar bedrijf gekozen heeft: Walkuri Jewelry. “Walkuri is een niet bestaand woord. Maar het verwijst naar de Walkuren, vrouwen met magische krachten, geen goden, maar ook geen mensen, die gesneuvelde helden begeleidden naar het Walhalla, het hiernamaals. In het Walhalla schonken ze mede aan de helden. Mede is een alcoholische drank. Walkuren droegen met goud beslagen harnassen en reden op gevleugelde paarden. Het waren zelfstandige vrouwen die geen baas boven zich hadden. Bovendien zijn er verschillende mythen en sagen met Walkuren waarin een ring cruciale rol speelt. Die verhalen spreken me erg aan.”
Toekomst
Eva wil zich in de toekomst verder ontwikkelen. “Zoals gezegd, ben ik over een jaar klaar met de studie aan het CEL in Leeuwarden. Daarna wil ik leren handgraveren – daarbij breng je met een burijn, een soort naald, motieven aan in het materiaal. Verder wil ik workshops gaan geven, ik begin een eigen webshop en ik sta met mijn sieraden op markten. De afgelopen zomer heb ik met veel plezier op de OosterArt kunstmarkt gestaan, bij ‘Het Werk’ in de Oosterparkwijk. De omgeving was goed, de sfeer was goed, het was ook goed georganiseerd. Veel mensen die langs kwamen, waren oprecht geïnteresseerd in wat ik maak. De OosterArt kunstmarkt was mijn leukste markt tot nu toe.”
Sieraden van Eva zijn te koop bij kunstatelier ‘Studio Boter’ aan de oude Boteringestraat 5 in Groningen.
Eva is te bereiken via email: walkurijewelry@gmail.com
Website: www.walkuri.com