Dit is het verhaal van de Amanpuri (Sanskriet voor ‘plek van vrede’) die de afgelopen (bijna) acht jaar bij de Berlagebrug in het Eemskanaal lag.
Deze voormalige Zonnebloem-boot, met een capaciteit van 112 passagiers, verdeeld over 60 hutten, 12 x 1-persoons en 48 x 2-persoons (waarvan 4 om te bouwen tot 3-persoons), 56 douches en toiletten en een restaurant, meerde begin januari 2017 aan in het Eemskanaal.
Aan boord werden uitgeprocedeerde en dakloze asielzoekers opgevangen als aanvulling op de beperkte capaciteit van het voormalig Formule 1 Hotel aan de Helsinkistraat, dat sinds maart 2015 in gebruik was als ‘bed, bad, brood’-voorziening, op verzoek van de gemeente Groningen uitgevoerd door de Stichting Inlia. Ook Rotterdam, Amsterdam, Eindhoven en Utrecht hebben een ‘bed, bad, brood’-regeling. INLIA staat voor: Internationaal Netwerk van Lokale Initiatieven met Asielzoekers. Het is een organisatie van en voor geloofsgemeenschappen die asielzoekers en vluchtelingen in nood helpen.
Vlak naast het Formule 1 Hotel was men ondertussen begonnen aan nieuwbouw, en zodra dat gereed was, zouden de Amanpuri-bewoners daarheen verhuizen.
Omdat de gasten op de Amanpuri zelf wilden koken, werden er op de wal twee keuken-units geplaatst. De bewoners kwamen uit verschillende landen, veelal uit Noord-Afrika, en als je langs de keukens wandelde rook je vaak heerlijke exotische kruidenmengsels.
In november 2019 verbleef de Amanpuri voor onderhoud een week in een droogdok in Delfzijl. De gasten verhuisden tijdelijk naar een vervangende boot, de ‘Arkona’, op dezelfde plek.
In april 2020, tijdens de corona-crisis, was de Amanpuri met ruim 100 gasten veel te krap voor de 1,5 meter afstand. “Zonder maatregelen kan dit op een ramp uitdraaien”, verklaarde INLIA-directeur John van Tilborg. Daarom meerde de ‘Arkona’ af naast de Amanpuri, en zo’n 50 gasten verhuisden tijdelijk naar deze boot, die voor velen al een bekend gezicht was.
In maart 2022 was het dan zover: de nieuwbouw aan de Helsinki-straat was klaar om gasten te ontvangen in het INLIA Gasthuis Groningen. De officiële opening vond plaats in juni. Alle gasten op de Amanpuri namen afscheid van de boot. Een schoonmaakploeg ging aan de slag en de keuken-units op de wal werden verwijderd. Vaarwel Amanpuri!
Merkwaardig
En toen gebeurde er iets merkwaardigs!
Een bus vol Oekraïners zou in Selwerd arriveren, bij een net opgeleverde studentenflat. Maar plots was de bus zoek. Waarom ging de bus uiteindelijk naar de Amanpuri? Wat was er aan de hand? Het bleek dat de inzitten-den veelal geen Oekraïners waren. Het waren vooral mannen, grotendeels van niet-Oekraïense afkomst. Wellicht asielzoekers die in Oekraïne in de asielprocedure zaten of bijvoorbeeld buitenlandse studenten. Maar hadden niet alle vluchtelingen uit Oekraïne recht op opvang, dus ook asielzoekers die het oorlogsgeweld ontvluchtten? Ja, vond de gemeente Groningen en plaatste ze op de Amanpuri. Keuken-units werden opnieuw geplaatst, en de gasten bouwden een rookhok op de wal. Na een tijdje maakte deze bewonersgroep toch plaats voor grotendeels vrouwen en kinderen uit Oekraïne en de boot kreeg een eigen postadres. In 2024 verbleven er nog 80 Oekraïners op de Amanpuri, die in november werd vervangen door de ‘Thurgau Casanova’. En in januari 2025 vertrokken de bewoners naar opvanglocaties bij het Hoofdstation en bij het Noorderstation in het oude ambulancegebouw. En aan het Eemskanaal is de situatie nu weer als van vóór januari 2017.