De wijk heeft er een tijdje op moeten wachten, het heeft een paar jaar geduurd, maar ons geduld is nu toch beloond. Op 25 mei is bij de vijver aan de Piet Fransenlaan het kunstwerk ‘De Figuurtoren’ onthuld dat vanaf nu een indrukwekkend, verticaal accent geeft aan De Velden – de wijk die op het terrein van het voormalige FC Groningen stadion is gebouwd. De sculptuur is 8 meter hoog, op een basis van 1,60 meter, en bestaat uit 11 op elkaar gestapelde figuren die naar de top toe steeds kleiner worden. Rond het kunstwerk zijn zes granieten zitelementen geplaatst op een patroon van gekleurde straatstenen. In het werk zitten duidelijke verwijzingen naar het voetbalverleden van de locatie. Elisabet Stienstra, de kunstenares die de sculptuur, in overleg met buurtbewoners, ontworpen heeft, geeft uitleg.
“11 is een belangrijk getal voor de Oosterparkwijk in het algemeen en voor deze plek in het bijzonder. Jarenlang heeft hier het elftal van FC Groningen gespeeld. Zoals je ziet, zijn twee van de figuren jeugdige voetbalspelers met een bal. Verder is 11 een verwijzing naar Berlage, de architect en stedenbouwkundige die destijds samen met H.J.P. Schut het stedenbouwkundige plan van de Oosterparkwijk heeft ontwikkeld. 11 was een magisch getal voor Berlage. De bakstenen van het gemeentemuseum in Den Haag – een van zijn beroemdste ontwerpen – hebben een formaat van 22 x 11 x 5,5 centimeter. Ook de ruimtes en de inrichting van het museum zijn gebaseerd op het getal 11 of een veelvoud ervan.”
De andere figuren
in de toren hebben eveneens een relatie met onze wijk.
“Er is een meisje dat provocerend aan het schreeuwen is, er zijn twee meisjes die in de richting van hun school lopen. Verder naar boven toe kun je de twee architecten ontdekken die de Oosterparkwijk zijn eigen, karakteristieke gezicht hebben gegeven. De twee figuren bovenaan
die met een optimistisch gebaar in de verte kijken, vormen een herhaling van
het onderste stel. Alle figuren staan symbool voor de oude en de toekomstige
bewoners van de wijk.”
Graniet
In het verleden heeft Elisabet altijd gewerkt in hout, brons, marmer of een combinatie van deze materialen. De Figuurtoren is haar eerste sculptuur in graniet. “Daar heb ik heel bewust voor gekozen. De decoratieve elementen op gebouwen van de Amsterdamse school, waarvan in de Oosterparkwijk prachtige voorbeelden staan, zijn allemaal in graniet uitgevoerd. Daar is het een verwijzing naar. Graniet is ook een waanzinnig mooi materiaal. Ik vind het jammer dat het in de hedendaagse figuratieve beeldhouwkunst niet meer serieus gebruikt wordt. De trap die naar de vijver loopt, is eveneens van graniet gemaakt en is bovendien afkomstig uit dezelfde streek in China waar het graniet van de Figuurtoren vandaan komt. Het sluit mooi op elkaar aan.” Elisabet heeft het kunstwerk in eerste instantie in haar Amsterdamse atelier in piepschuim gemaakt, in een 1 op 1 verhouding, en dat vervolgens bedekt met een laagje gips om de detaillering aan te kunnen geven. Daarna hebben Chinese ambachtslieden in de stad Chongwu de piepschuimen sculptuur op haar aanwijzingen in graniet exact gekopieerd. Vervolgens is het 15.000 kilo wegende gevaarte naar Nederland verscheept.
De onthulling
De onthulling vond plaats ’s middags om half drie, maar ruim voor die tijd was het al een gezellige drukte rond het ingepakte kunstwerk, aan de kop van de nieuwe vijver. Er liep een jongen rond op stelten, meisjes zwierden op eenwielers over het terrein, een medewerker van het Koffiestation schonk de bezoekers koffie in en bij het standje van het Centrum voor Beeldende Kunst – dat het kunstproject heeft begeleid – was naast allerlei informatie ook limonade en koek te verkrijgen. Een klein orgeltje speelde gevarieerde muziek – van ‘New York, New York’ tot ‘Brussel’ en ‘Dikkertje Dap’.
Aan wijkwethouder Carine Bloemhoff viel de eer te beurt de sculptuur te onthullen. Nadat ze in haar toespraak had gesteld dat de Oosterparkwijk een prachtige wijk is met prachtige architectuur “en daar hoort het mooiste kunstwerk bij dat je je kunt wensen”, pakte ze met de kunstenares en een grote groep kinderen een lang touw – spreekstalmeester Lara Halbers telde af – 5…4…3…2…1! – waarna met een gezamenlijke ruk de doeken vielen. De Figuurtoren toonde zich aan het publiek.
Optredens
Met
de officiële onthulling van het beeld was het programma nog niet ten einde. Een
gelegenheidskoor uit de buurt bracht een speciaal voor deze middag geschreven
‘Oosterparklied’ ten gehore (tekst: Frank den Hollander, beter bekend als Rooie
Rinus. muziek: Dicky Gilbers). De aanwezigen zongen het refrein al snel mee.
“Oosterpaark, mien Oosterpaark
Aibels mooi waark, mien Oosterpaark
Hier staait mien hoes, hier vuil ik mie thoes
Aibels mooi waark, mien Oosterpaark!”
Het tweede optreden werd verzorgd door leden van het jeugd-circus Santelli. Dertien meisjes en één jongen vermaakten het publiek met tal van acrobatische toeren, waarbij ze, heel toepasselijk, verschillende keren een figuurtoren vormden, een levendige variant van het granieten exemplaar dat er naast stond.
De
middag werd afgesloten met het zingen door het gelegenheidskoor van het
Gronings volkslied. “Van Lauwerzee tot Dollard tou, van Drenthe tot aan ’t
Wad”- een lied dat, net als de Oosterparkwijk, dit jaar 100 jaar bestaat.
Van 25 mei t/m 6 juli is in het Centrum voor Beeldende Kunst (CBK), onder de titel ‘The Female Presence’, een tentoonstelling te zien met werk van Elisabet Stienstra. Ook wordt er een film vertoond waarin Elisabet toelichting geeft bij het ontwerp en het maakproces van de Figuurtoren. De toegang is gratis.
CBK Groningen Trompsingel 27 A 9724 DA Groningen (naast de parkeergarage van de Oosterpoort).
Open: woensdag t/m zaterdag van 12.00-17.00 uur
Foto(s): Nieuw kunstwerk | Richard Brouwer.