In onze wijk zijn tal van ZZP-ers werkzaam, die met hun eigen bedrijfje de kost verdienen. Ieder heeft zijn eigen verhaal, zijn eigen achtergrond, zijn eigen motivatie. Zo runt Bea Jongbloed een coaching- en trainingsbureau dat mensen begeleidt die, op wat voor manier dan ook, in hun werk zijn vastgelopen. Of omdat ze aangeven zich verder te willen ontwikkelen. Bea werkt zowel met individuen als met teams. ‘DIRECT’ – zo heet haar bedrijf. En die naam heeft ze niet zomaar gekozen.
“Binnen bedrijven geef ik trainingen en coach ik medewerkers en teams die hulpvragen hebben op heel uiteenlopende terreinen. Om een paar voorbeelden te noemen: er spelen onderlinge conflicten, er zijn problemen met de communicatie, doelen worden niet gehaald, een team wordt niet goed aangestuurd, de balans tussen werk en privé is verstoord. Iemand is wat uitgekeken op zijn functie, maar weet niet wat hij anders zou willen gaan doen. Kortom, een heel scala aan zaken die moeizaam verlopen.”
Hoe pak je het aan?
“In alle gevallen begin ik met een kennismakingsgesprek. Er moet een klik zijn tussen ons, anders hoeven we er niet aan te beginnen. Vertrouwen is belangrijk. Iemand moet zich open durven stellen. Ik raad mensen daarom altijd aan eerst twee of drie verschillende coaches te benaderen om te zien welke het beste bij hen past. Wanneer er wederzijds een klik is, volgt er een intake. Hierbij onderzoeken en verhelderen we het probleem en stellen we een doel op. Daar gaan we dan mee aan de slag. Regelmatig gebeurt het dat we, al pratend, op een ander, onderliggend probleem uitkomen. Ik vraag door. Ik benoem wat ik voel, zie en hoor. Iemand hangt bijvoorbeeld een nogal langdradig verhaal op waar maar geen eind aan komt. Ik merk dat ik met mijn gedachten afdwaal. Dat geef ik dan aan. En ik leg hem de vraag voor of andere mensen, zijn collega’s of klanten, misschien hetzelfde ervaren. Ik kan confronterend zijn, maar doe dit altijd vanuit compassie en verbinding. Ik heb een directe stijl van coachen en trainen. Vandaar dat ik gekozen heb voor de naam DIRECT.”
Hoeveel sessies heb je nodig om het gestelde doel te bereiken?
“Een individueel coachtraject bestaat gemiddeld uit zes sessies van anderhalf uur, een teamcoachtraject uit zes tot acht sessies. Bij een teamcoaching varieert de duur van de bijeenkomst, afhankelijk van de gestelde vraag en de wensen van het team. Daarna rond ik het af. Ik plan niet allerlei terugkomsessies. Pamperen is niet mijn stijl.”
Sla je wel eens opdrachten af?
“Ik heb het één keer bijna gedaan. Tijdens de intake vraag ik een leidinggevende altijd of hij of zij open staat voor feedback. Deze keer gaf de leidinggevende aan dat hij wel over zijn functioneren wilde praten, maar alleen binnenkamers. Hij wilde het niet met het team erbij bespreken. Dat is voor mij onacceptabel. Ik let erop hoe een team en een leidinggevende of hoe medewerkers onderling met elkaar omgaan. Wat ik signaleer, kaart ik aan, zodat ze zich ervan bewust worden en ervan kunnen leren. Ik heb toen gezegd dat ik de klus terug zou geven wanneer hij bij zijn standpunt bleef. Dat was best spannend, want het was een grote en leuke opdracht. Maar gelukkig ging de man overstag. En het heeft uiteindelijk heel goed uitgepakt.”
Je geeft ook trainingen. Kun je daar iets over vertellen?
“Dat klopt. Ik heb een aantal trainingen ontwikkeld op het gebied van feedback, intervisie, slechtnieuwsgesprekken en dergelijke. Maar de leukste trainingen vind ik die waarin ik mijn vak aan anderen overdraag. Dus als ik mensen binnen hun eigen organisatie opleid tot coach of teamcoach. Ook geef ik graag de training ‘In Positie’ – dat is een training voor beginnende leidinggevenden en coördinatoren, waarbij ze de vaardigheden van het vak leren. Ik vind het leuk om mijn kennis en ervaring aan hen over te dragen. Met Roy de Brabander, van wie ik zelf het vak geleerd heb, geef ik de leergang ‘Teamcoaching voor managers en professionals’. Het is een feestje om dit samen met hem te doen.”
Hoe lang doe je dit werk al?
“In 2017 ben ik met mijn bedrijf begonnen. Maar in de jaren daarvoor heb ik al de nodige ervaring opgedaan bij RENN4. RENN4 is een organisatie die onderwijs biedt aan leerlingen met ernstige gedragsstoornissen, psychiatrische problematiek of een combinatie van beiden. Van oorsprong ben ik leraar. Na de PABO ben ik hier gaan werken en heb ik er verschillende functies gehad. Daarbij heb ik steeds de uitdaging gezocht. De gemakkelijkste weg is niets voor mij. Tijdens het werken met deze leerlingen heb ik het gevoel ontwikkeld hoe ik kan verbinden en vertrouwen kan opbouwen. Intuïtief voelde ik al snel aan waar de schoen wringt. Mijn intuïtie is een van mijn sterke punten. De laatste acht jaar ben ik als leidinggevende verbonden geweest aan RENN4 scholen in Friesland en Groningen. Het coachen van medewerkers was daarbij een van mijn taken. Dat aspect van het werk lag me goed en vond ik ook leuk om te doen. Daar wilde ik me verder in ontwikkelen. Bij Coachboulevard in Utrecht heb ik toen twee opleidingen gedaan. Veel mensen noemen zich tegenwoordig coach. Het is geen beschermd beroep. Zo wilde ik het niet doen. Ik wilde het goed aanpakken. Ik ben nu geaccrediteerd voor het coachen van zowel individuen als teams.”
Wat doe je het liefst?
“Ik werk het liefst met teams. Ik houd van de spanning en de dynamiek die dit met zich meebrengt. Je kunt bijna niet voorspellen hoe een sessie gaat verlopen. Er worden soms oude koeien uit de sloot gehaald, er komen nogal eens heftige emoties boven, er spelen verschillende belangen en wensen. Maar we hebben vaak ook veel plezier met elkaar. Het belangrijkste is dat het team inzicht krijgt in zijn eigen doen en laten. Hiervoor haal ik alles uit de kast. Zo heb ik dit jaar, tijdens de lockdown, het ‘DIRECT FEEDBACK SPEL” ontwikkeld.”
Vertel!
“Voor de meeste mensen is het een hele stap te benoemen waar ze last van hebben of om collega’s aan te spreken op hun gedrag. Je moet er lef voor hebben. Met behulp van het spel durven mensen zich eerder te uiten. Het speelse karakter biedt veiligheid. Het spel bestaat uit een aantal vragen, die verdeeld zijn over drie stapels kaarten. Drie categorieën: ‘direct’, ‘directer’ en ‘directst’. Een voorbeeld van ‘direct’: ‘wat is het mooiste compliment dat je hebt gekregen van je leidinggevende of collega? Waarom vind je dit een mooi compliment?’ Een voorbeeld van directer: ‘Hoe goed ben je in samenwerken? Geef jezelf een cijfer. Wat moet je doen om hoger te scoren? Vraag je collega’s om aan te vullen.’ Een voorbeeld van ‘directst’: ‘Aan welk gedrag stoor jij je het meeste tijdens teambijeenkomsten? Wat gaat het jou en je team opleveren als dit gedrag er niet meer is? Wat kun jij hieraan doen? Vraag aan je collega’s wat zijn storend vinden aan jouw gedrag en waarom?’
Iedere deelnemer pakt op zijn beurt een kaart. De keuze die hij maakt, is al veelzeggend. Kiest hij de veiligste weg – ‘direct’? Of gaat hij er gelijk volop tegenaan en kiest hij voor ‘directst’? En voelt degene die na hem komt zich verplicht nu ook een vraag uit de stapel ‘directst’ te pakken? Of laat hij zich hierdoor niet beïnvloeden en maakt hij zijn eigen keuze? Hoe dan ook – de vragen maken een heleboel los en geven veel stof tot discussie en leiden tot reflectie. Door uitgebreid aandacht te besteden aan de vervolgstappen, worden de inzichten omgezet in actie.”
Heb je wel eens problemen niet op kunnen lossen?
“Nee, tot nu toe nog niet en dat accepteer ik ook niet. Ik wil dat de mensen met een goed gevoel naar huis gaan. Soms kies ik er wel voor op een ander moment verder te gaan, wanneer de gemoederen een beetje bedaard zijn. En mocht ik er zelf niet uitkomen, dan heb ik altijd nog een netwerk van coaches om me heen dat ik kan inschakelen.”
Wat is het mooiste van je vak?
“Voor mij is het mooiste te horen dat dat de cursus tot een blijvende verbetering heeft geleid bij de medewerker, het team of het bedrijf. Dat maakt mijn werk zo fantastisch!” Meer informatie is te vinden op de website: www.direct.nu Bea is te bereiken via de mail: bea@direct.nu