“Goed voor elkaar is goed voor jezelf”
Misschien herinnert u zich het nog: in een interview in de wijkkrant van september vorig jaar heeft Menno van der Wis het plan gelanceerd om in de Oosterparkwijk een woongroep op te richten. De gedachte met een groepje gelijkgestemde mensen een huis te delen, sprak hem erg aan. In een enthousiast betoog zette hij uiteen hoe hij een en ander voor zich zag. We zijn nu bijna een half jaar verder. En er is in de tussentijd het nodige gebeurd. Menno heeft advies gevraagd aan Klaas van den Berg, een oude kennis van hem. Klaas is een oude rot in het huisvestingsvak. Bij de gemeente Groningen heeft hij zich jarenlang beziggehouden met het beleidsterrein ‘wonen, welzijn en zorg’. Inmiddels is hij met pensioen, maar zijn kennis van zaken is er niet minder om. En belangrijk in dit verband – hij heeft verschillende keren meegewerkt aan het opzetten van woongroepen in de stad. De ervaring die hij daarbij heeft opgedaan, blijkt van groot nut te zijn. Al brainstormend hebben Menno en Klaas een aantal uitgangspunten voor een woongroep in onze wijk op papier gezet. Ze vertellen erover, bij een kop koffie, in de grote zaal van het wijkgebouw ‘bij Van Houten’. Door de grote ramen hebben we een fraai uitzicht op de vijver en op de huizen aan de Oliemuldersweg. En ook op de winterse, grijze lucht waar af en toe een zonnestraaltje doorheen komt.
Bouwactiviteiten
“Er staat de komende jaren veel te gebeuren in onze wijk,” weet Menno. “Er staan diverse bouwactiviteiten op de agenda. Aan de stille kant van het Damsterdiep is een hele nieuwe woonwijk gepland: Stadshavens. Verder wordt een deel van de Vinkenstraat afgebroken en vervangen door nieuwbouw. Mogelijk houdt het niet op bij de Vinkenstraat en gaan ook andere straten op de schop. Dit biedt kansen voor ons. Bij het ontwerp voor nieuwbouw kan gemakkelijk een unit voor een woongemeenschap meegenomen worden.”
“Nijestee is de woningbouwvereniging die de meeste aandacht heeft voor woongroepen,” vult Klaas aan. “Er komt dan ook een zeker specialisme bij kijken. Een ontwerp voor een woongroep vereist nu eenmaal een totaal andere benadering dan een ontwerp voor gezinswoningen. Overigens zou de gemeente wel wat meer interesse mogen tonen voor het onderwerp. Waar kunnen belangstellenden zich voor een woongroep inschrijven? Daar is duidelijk behoefte aan. Ik moet erbij zeggen – ik heb gehoord dat een ambtenaar onlangs de opdracht heeft gekregen een voorlichtingsavond over collectief wonen te organiseren, dus er gebeurt wel wat.”
“De aandacht voor elkaar is een belangrijk aspect bij het leven in de woongroep,” vervolgt Menno. “Na de oorlog was er in ons land een grote sociale cohesie. De mensen waren onderling erg verbonden. De gemeenschappelijke vijand had hen verenigd. In de loop der tijd is dat allemaal minder geworden. De individualisering is duidelijk toegenomen. Daarnaast hebben we te maken met een terugtrekkende overheid. En met de vraag of bij de vergrijzing straks alle noodzakelijke zorg nog geleverd kan worden. We richten ons bij de woongroep niet alleen op ouderen, zeker niet, maar de betrokkenheid bij elkaar is voor ons een belangrijk beginsel. Dat heeft niets met leeftijd te maken. Maar wanneer een aantal bewoners toch thuiszorg nodig heeft – dan is het heel efficiënt dat ze bij elkaar wonen. Het kost de thuiszorgmedewerker weinig reistijd om van de een naar de ander te gaan.”
De uitgangspunten
Na deze inleidende opmerkingen, komen we te spreken over de uitgangspunten die Menno en Klaas hebben opgesteld. Menno licht er de belangrijkste uit.
“We denken aan een groep van vijf tot vijftien personen die met elkaar een collectief vormen. Ze huren, het liefst in de sociale sector, een pand waarin ieder zijn eigen wooneenheid heeft. Privacy is belangrijk. Daarnaast is er een gemeenschappelijke ruimte, bedoeld voor gezamenlijke activiteiten. Samen koken en samen eten is het eerste waar we dan aan denken, maar ook culturele evenementen zijn mogelijk, zoals een tentoonstelling of een muziekuitvoering. Iemand kan er zijn verjaardag vieren. In de eerste plaats is het een ontmoetingsruimte, een plek waar de bewoners elkaar dagelijks treffen. De huur van deze ruimte wordt gedeeld. Verder vinden we het belangrijk dat het pand een tuin heeft – een behoorlijke tuin. Bij de besprekingen met Nijestee, of met welke partij dan ook, zal de groenvoorziening zeker op de agenda staan. Daarnaast moeten er tussen de bewoners duidelijke afspraken gemaakt worden – met roosters wie wanneer wat schoonmaakt, hoe we de verschillende ruimtes onderhouden, over het werken in de tuin, het al dan niet samen doen van boodschappen, het al dan niet samen koken. Kijk, je moet je niet verplicht voelen iedere dag met de anderen mee te eten, maar het is ook niet de bedoeling je overal aan te onttrekken. Een woongroep betekent meer dan alleen het hebben van woonruimte. Wekelijks vindt er overleg plaats, waarbij er gepraat wordt over zaken die ons allemaal aangaan, zoals de onderlinge verhoudingen, de gemaakte afspraken – of wat iemand ook maar naar voren wil brengen. En tot slot: huisdieren zijn wat mij betreft welkom.”
Tafalon
Menno heeft onlangs een naam bedacht voor de woongroep, namelijk ‘Tafalon’. Deze naam vraagt enige uitleg. Tafalon is een samentrekking van de woorden ‘tafel’ en ‘avalon’. ‘Tafel’ symboliseert voor Menno de gezelligheid en de gemeenschappelijke activiteiten die de kern van de woongroep uitmaken. Een tafel waar de bewoners aanschuiven, om samen te eten, samen te praten, samen te zijn. En avalon is het Keltische woord voor ‘appelhof’. Het is de naam van het mythische eiland uit de oude legendes rond koning Arthur – en staat voor zowel de plek waar het leven aangenaam is als voor een goede gezondheid. En is ook een verwijzing naar de tuin die een wezenlijk onderdeel van de plannen uitmaakt.
Daarnaast heeft Menno een motto voor de woongroep geformuleerd: ‘Goed voor elkaar is goed voor jezelf.’ Die woorden zeggen genoeg en hebben geen uitleg nodig.
Wie geïnteresseerd is in de woongroep en erover wil meedenken, of eerst een verdere toelichting bij de uitgangspunten wil hebben, kan contact met Menno opnemen. Email: hmvanderwis@gmail.com.
Het eerdere interview met Menno, in de wijkkrant van september 2022 (nr. 48/4 – pagina 11), is terug te vinden op de website: www.mijnoosterparkwijk.nl/wijkkrant.