Verdwenen toko: de Edah aan de Irislaan

Door Niels Rutjes

Op de hoek van de Zaag-muldersweg en de Irislaan heeft jarenlang een supermarkt gezeten. De geschiedenis daarvan gaat terug tot 1932. Toen was het een filiaal van de Groningse coöperatie De Toekomst. Op het smalle hoekdeel van de gevel stond met grote letters, van boven naar beneden, ‘De Toekomst’ geschreven. Deze coöperatie had een groot aantal kruidenierswinkels in de stad. Er zat ook een op de hoek van de Nachtegaalstraat en de Merelstraat.

De Toekomst was een vereniging waar iedereen lid van kon worden. Leden deden hun boodschappen bij hun lokale kruidenierswinkel. Als de coöperatie winst maakte, werd die aan het eind van het jaar uitgekeerd aan alle leden.

Coöperatie De Toekomst ging in de jaren ‘60 op in Co-op Noord. De zaak aan de Irislaan werd inmiddels geen kruidenierswinkel meer genoemd, maar supermarkt. Tien jaar later, in 1973, werden 150 Co-op-winkels in Nederland overgenomen door supermarktbedrijf Edah. Dat was tot dat moment vooral beneden de rivieren actief. De winkels, waaronder die aan de Irislaan, werden verbouwd tot Edah-filiaal.

Edah stond bekend als prijsstunter. In paginagrote advertenties in het Nieuwsblad van het Noorden werd de ene na de andere prijsverlaging aangekondigd. In de jaren ’70 richtte Edah zich rechtstreeks tot ‘de Groningse huisvrouw’. Die werd opgeroepen om haar macht in te zetten om samen de prijzen laag te houden – door bij Edah te kopen natuurlijk.

In de jaren ’90 werd de winkel omgedoopt tot Dagmarkt. Rond de eeuwwisseling verdween de supermarkt uit de Irislaan. Er heeft nog even een winkel in opgeknapte flipperkasten en gokkasten in gezeten. Daarna deed het pand een tijdlang dienst als huiskamer en winkel van het Leger des Heils. Toen die vorig jaar verhuisde naar de Dirk Huizingastraat vond kapsalon Petra’s Haar Familie hier haar nieuwe onderkomen.

Op zijn Instagram-pagina Verdwenen Toko’s in Groningen schrijft Niels over verdwenen winkels, cafés, hotels en restaurants in de stad Groningen.

De Zaagmuldersweg in de jaren ’70. Foto: Bureau Voorlichting gemeente Groningen, Groninger Archieven